الحراء

((  بررسی رساله حقوق امام سجاد؛ و حقوق بشر امروز))

امروزه مباحث حقوق بشر در همه جای دنیا شناخته شده است وکمتر فرهنگ و کشوری است که مطالبه گر رعایت حقوق انسانی نباشد و پشتوانه های فکری خود را ارائه نکند. با همه این تلاشها، قدیمی ترین مستندات عرضه شده در ایالات متحده آمریکا به اعلامیه استقلال این کشور و برخی از مفاهیم حقوق بشری این سند در 1776 میلادی برمی گردد و آنچه در انگلیس مطرح می شود به منشور مگنا کارتا یا سند بزرگ آزادی صادره از سوی پادشاه وقت انگلیس در سال 1215 میلادی برمی گردد وآنچه در فرانسه به عنوان اولین سند معیار در زمینه حقوق انسانی مطرح می شود به قانون اساسی 1789 انقلاب فرانسه بر می گردد. اما آیا از خود پرسیده ایم که فرهنگ ایرانی و اسلامی چه ذخایر فکری و فرهنگی در این زمینه دارد ؟  در پاسخ به این سئوال منابع زیادی را باید شناخت: از مستندات ایران باستان گرفته تا دوره ورود اسلام به ایران و بهره مندی ما از منابع اسلامی و قرنهای پس از آن تا به امروز. قطعا این منابع در فرایند اندیشه ورزی انسانی و پاسخ دهی به نیازهای زمانه دائما مورد فهم و تفسیر مجدد واقع میشود و در حوزه هایی که نیاز به  ارائه اندیشه جدید یا اصلاح و تغییر نگرشهای فرهنگی سابق باشد، راه تعالی فکری باز است.

 یکی از ذخائر برجسته موجود در فرهنگ وتمدن اسلامی که نیازمند تامل ویژه می باشد، رساله حقوق امام چهارم شیعیان، حضرت سجاد (ع) است. خیلی از مردم ایشا ن را معمولا با کتاب مناجات ایشان یعنی صحیفه سجادیه بیشتر می شناسند در حالی که رساله حقوق ایشا ن نیز بس ارزشمند وقابل استفاده است. در مورد این رساله از زمانه بیان این اثر تا سند روایی منقول آن تا تعداد حق های ذکر شده در آن  تا ماهیت حق های اعلام شده و ابعاد و قلمرو حق های مذکور و نهایتا شرح و تفسیرهای علمی انجام شده در مورد  این اثر، مطالب زیاد گفتنی وجود دارد .